Na zaproszenie Pana Profesora  dr hab. Mariana Zembali   Przewodniczącego Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia  w  XIV-tym  Posiedzeniu Plenarnym Rady dnia 25 lutego 2009 z ramienia Protest-pes i tworzącego się stowarzyszenia OSKUL brał udział dr. n.med Aleksander Włodarczyk

Program Posiedzenia :

Specjalizacje lekarskie w Polsce. Stan obecny, perspektywy rozwoju w latach 2010-2015

 

1. Stan obecny i perspektywy specjalizacji lekarskich - Roman Danielewicz, Dyrektor Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego (20 min.).

2. Staż podyplomowy w medycynie - rozwiązania w krajach UE – Marian Zembala, Przewodniczący Rady Naukowej (15 min.).

3. Nadmiar czy brak specjalistów w poszczególnych województwach w Polsce:

• ocena Izby Lekarskiej - Konstanty Radziwiłł, Jerzy Kruszewski, Naczelna Izba Lekarska (20 min.),

• analiza na podstawie danych z poszczególnych oddziałów NFZ w kraju
  - Jacek Grabowski, Prezes ds. medycznych NFZ (20 min.),

• opinia konsultantów krajowych wybranych specjalności,

• opinia przedstawicieli rezydentów i doktorantów (20 min).

4. Dyskusja i podsumowanie.

5. Propozycje tematów 4 plenarnych konferencji w roku 2009, zaproponowane przez Prezydium Rady Naukowej.

Pismo przedstawione Radzie:

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kształcenia                     26.02.2009

Ustawicznego Lekarzy OSKUL

www.oskul.pl

Szanowny Pan Profesor dr hab. med.

Marian Zembala

Przewodniczący Rady Naukowej

przy Ministrze Zdrowia

Szanowny Panie Profesorze

 

pragnę w imieniu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kształcenia Ustawicznego Lekarzy jeszcze raz serdecznie podziękować Panu Profesorowi za zaproszenie na posiedzenie Rady Naukowej, które odbyło się w dniu 25 lutego 2009 w Warszawie , a dotyczyło jakże ważnego dla nas młodych lekarzy problemu specjalizacji lekarskich. Niestety ze względu na ograniczone ramy czasowe posiedzenia nie udało mi się zabrać głosu, w związku z tym przesyłam nasze stanowisko wraz z propozycją najpilniejszych zmian w kształceniu podyplomowym lekarzy w Polsce.

Powstanie naszego stowarzyszenia wiąże się z wydarzeniami jakie miały miejsce w sesji jesiennej 2008 roku, związanymi z karygodnym przebiegiem części testowej Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego z chorób wewnętrznych. Nadmienię tylko że oprócz bardzo niskiej zdawalności testu na tle innych specjalności (53% pozytywnych ocen po obniżeniu progu punktowego), która to obserwowana jest od kilku lat i winna budzić zainteresowanie organów odpowiedzialnych za przebieg kształcenia specjalizacyjnego, doszło do rażących naruszeń regulaminu PES, a mianowicie:

• zbyt późnego ogłoszenia terminu oraz czasu trwania egzaminu,

• błędach w przygotowaniu egzaminu i braku kontroli nad jego przygotowaniem pod względem zarówno merytorycznym jak i metodologicznym, co skutkowało unieważnieniem 6 pytań oraz uznaniem dwóch odpowiedzi za prawidłowe w siódmym pytaniu już po obliczeniu wyników, a także obecność pytań zawierających błędy ( co najmniej 7 pytań), które zawierały więcej niż 1 prawidłową odpowiedź, lub żadna odpowiedź nie była prawidłowa,

• pełnej dowolności działania Państwowej Komisji Egzaminacyjnej polegającej na arbitralnym unieważnieniu dowolnej liczby pytań a więc tym samym manipulacja wynikiem egzaminu

• całkowite utajnienie treści pytań przez CEM uniemożliwiające merytoryczną analizę i ich weryfikację przez ekspertów z danej dziedziny

Kwestia certyfikacji umiejętności i kompetencji zawodowych od lat budzi spore emocje, a liczne nowelizacje rozporządzeń dot. specjalizacji lekarskich ale tez i LEP-u, świadczą o tym, że w dalszym ciągu nie został wypracowany optymalny model obejmujący zarówno otwieranie specjalizacji, jej przebieg oraz końcową weryfikację w postaci PES.

Aby nie dopuścić do powtórki sytuacji która miała miejsce w sesji jesiennej 2008 proponujemy pilne wprowadzenie zmian w rozporządzeniu MZ z dnia 20 października 2005 w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz.U. Nr 213 poz. 1779 z późn. zm.) oraz Regulaminie przeprowadzania Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego wydanego przez Centrum Egzaminów Medycznych w Łodzi:

1. Ujednolicenie przepisów dot. przeprowadzania PES z przebiegiem LEP tj:

• precyzyjne określenie ilości zadań z danego zakresu w teście egzaminacyjnym dla każdej specjalności przez konsultanta krajowego

• niezwłoczna publikacja po zakończeniu egzaminu treści zadań wykorzystywanych podczas danego PES wraz z prawidłowymi odpowiedziami, tak jak ma to miejsce w przypadku LEP (§ 19a rozporządzenia MZ w sprawie stażu podyplomowego)

2. Utworzenie ogólnodostępnego banku pytań testowych wraz z kluczem odpowiedzi dla każdej specjalności medycznej , niezależnie od publikacji treści zadań PES

3. Utworzenie syllabusa aktualizowanego na min. 3 miesiące przed każdą sesją egzaminacyjną oraz listy podręczników i wytycznych aktualnie obowiązujących na 4-5 miesięcy przed każdą sesją (zaraz po zakończeniu poprzedniej sesji PES)

4. Określenie na min. 6 miesięcy wcześniej terminów PES, obowiązkowe powiadomienie zdającego (list polecony) na 30 dni przed egzaminem pisemnym i na 14 dni przed egzaminem ustnym o dacie i miejscu zdawania PES

5. Dopasowanie terminów zamykania specjalizacji do terminów PES – w szczególności wprowadzenie możliwości zaliczenia kursu atestacyjnego już po złożeniu wniosku o przystąpienie do PES

6. Umożliwienie kwestionowania pytań testowych także po zakończonym egzaminie po jego upublicznieniu na stronach internetowych CEM, podawanie wraz z pełnym uzasadnieniem decyzji PKE co do kwestionowanych pytań

7. Zaliczanie wszystkim zdającym unieważnionego pytania bez zmiany progu punktowego

8. Odstąpienie od sztywnego wymogu uzyskania progu 60% poprawnych odpowiedzi na rzecz krzywej Gaussa

9. Zapewnienie trybu odwoławczego od decyzji PKE dot. ustalenia wyników części testowej PES na gruncie Kodeksu Postępowania Administracyjnego

10. Zniesienie limitu podejść do PES , kosztem wprowadzenia odpłatności za trzecie i kolejne podejście

11. Uznawanie zaliczonej części egzaminu tj. ustnego, praktycznego, testowego i egzaminu z EKG w poczet PES

12. Wprowadzenie europejskich egzaminów specjalizacyjnych w miejsce PES ( tak jak dla urologii i anestezjologii)

 

Jak ważny jest problem specjalności lekarskich, niech świadczy fakt że obecnie obserwujemy deficyt specjalistów w wielu dziedzinach medycyny tj.: neonatologia, rehabilitacja medyczna, nefrologia, chirurgia naczyniowa, hematologia, endokrynologia, kardiologia oraz takie dziedziny jak diagnostyka laboratoryjna czy patomorfologia, a proces szkolenia trwa długo, co może skutkować już wkrótce niemożnością zapewnienia opieki specjalistycznej. Również bardzo niepokojące rozbieżności co do ilości specjalistów w Polsce ( od 200 do 312 lekarzy na 100 tys. ludności, 119 tys. czynnych zawodowo lekarzy i lekarzy dentystów wg danych NFZ) nakazują zintensyfikować i ułatwić proces uzyskiwania tytułu specjalizacji. Uważamy że temu celowi służyć mogą następujące zmiany:

1. Zniesienie limitowania otwierania danej specjalizacji

2. Automatyczne rozpoczynanie szkolenia specjalizacyjnego przez lekarza wraz z momentem zatrudnienia na oddziale szpitalnym który posiada kontrakt na świadczenie danych usług z NFZ

3. Akredytacja ośrodków wyłącznie według kryteriów posiadania kontraktu z NFZ w danej specjalności

4. Weryfikacja i urealnienie planów specjalizacji w szczególności staży cząstkowych

5. Wzmocnienie roli kierownika specjalizacji w myśl zasady „uczeń – mistrz” oraz wprowadzenie wynagrodzenia za pełnienie obowiązków kierownika specjalizacji

6. Coroczna weryfikacja odbytego szkolenia wraz z obowiązkową oceną zarówno specjalizujących się lekarzy oraz ośrodków prowadzących staże specjalizacyjne

 

Sami doświadczamy problemów z uzyskaniem specjalizacji, znamy bolączki młodych lekarzy którzy wchodzą dopiero w pełnię samodzielności zawodowej. Chcemy tym niemniej czynnie wspierać i aktywnie włączyć się w prace, które pomogą zmienić i polepszyć system kształcenia podyplomowego w Polsce. Mamy nadzieję że zaproponowane przez nas zmiany zostaną uwzględnione w pracach legislacyjnych i będą stanowiły ważny głos w dyskusji nad wypracowaniem optymalnego modelu szkolenia zawodowego lekarzy w Polsce

 w imieniu OSKUL

 

(-)dr n.med. Aleksander Włodarczyk